Thứ Sáu, 21 tháng 6, 2013

Chuẩn bị cho World cup 2014: Brazil - sự suy tàn của một đế chế.

(Đường dẫn đến khung thành) - Vâng! Tất cả các giải đấu ở châu Âu đã kết thúc (thực ra nó đã kết thúc từ khoảng gần một tháng trước chứ không phải mới đây, nhưng động lực viết bài thì mãi đến bây giờ mới có. Thôi thì xem như nó vừa kết thúc vậy!). Nhưng tôi không đếm ngược từng ngày đến trận đấu mở màn mùa giải mới! Tôi đếm ngược tận 12 tháng để đến thẳng mùa hè World Cup ở Brazil. Thực ra, giấc mơ World cup của tôi cũng giống như giấc mơ World cup của đội tuyển bóng đá nước ta: Chỉ có thể xem trên truyền hình và mơ ước, chứ gần như không thấy khả năng tìm gặp trực tiếp.

Đương nhiên, với một tín đồ bóng đá, được xem những cầu thủ ngôi sao, những trận cầu mãn nhãn và lòng tự hào dân tộc trong mỗi bước chạy trên sân, dù chỉ qua truyền hình, cũng đã là một điều xứng đáng để chờ đợi lắm rồi! Và loạt bài chào đón sự kiện thể thao lớn nhất hành tinh năm 2014 mà đây là bài viết mở màn, chính là cái cách mà blogger như tôi thể hiện sự mong ngóng của mình.


Tình hình vòng loại World cup 2014 tính đến giờ phút này vẫn chưa có dấu hiệu ngã ngũ. Chẳng ai tin rằng những ông lớn kiểu như Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Archentina, Đức, Ý, Anh... lại có thể... ở nhà xem World cup cả! Nhưng trên lý thuyết, mọi thứ đều có thể xảy ra. Vì thế, cùng với diễn biến vòng loại, loạt bài này sẽ chỉ lần lượt điểm qua ba mươi hai đội bóng chắc chắn đặt vé máy bay đến Brazil nuôi mộng đánh chiếm vị thế vương quốc bóng đá vào năm tới. Và mở đầu, đương nhiên là Brazil.

Việc miễn trừ tham gia vòng loại World cup với các đội bóng khác có thể là một đặc ân đầy giá trị, nhưng với những đội bóng kiểu như Brazil thì hoàn toàn không! Họ có thừa sức mạnh để vượt qua vòng loại dễ dàng (với tư cách là đội hạt giống và sự xuất sắc vượt trội của các cá nhân) mà không có bất cứ một rủi ro nào. Nhưng khi không được tham dự vòng loại, khả năng gắn kết và tinh thần (của cả đội bóng lẫn ban huấn luyện) đều không được đào luyện kỹ càng trước thềm đại chiến. Ngày nay, với những chênh lệch không quá lớn về cá nhân, thì yếu tố quyết định sức mạnh và chiến thắng của một đội bóng nằm ở tổ chức đội hình và tinh thần chiến đấu. Những trận đấu giao hữu nhạt nhoà không quan trọng thắng thua, những bài tập luyện vội vàng trước mỗi trận đấu... đều không mang lại nhiều điều cho tất cả! Confederations cup năm nay giống như bài tập chính quy quan trọng nhất mà Brazil có để sẵn sàng đối mặt với những gã khổng lồ mạnh mẽ và đầy tham vọng kiểu như Tây Ban Nha, Đức, hoặc hàng tá "dải ngân hà" khác.

Và họ đã làm được gì?

Confederations cup 2013 mới chỉ trải qua được hai lượt trận đầu tiên. Và Brazil, với tư cách là đội hạt giống, dễ dàng đánh bại cả Nhật Bản lẫn Mexico với hiệu số lên đến 5/1. Tuy nhiên, sự thật về rất nhiều chi tiết đáng lo ngại đằng sau những tung hô của báo chí về một Brazil của Super Neymar hay gì gì đó tương tự là điều mà huấn luyện viên lão làng Scolari cần phải giải quyết rốt ráo trước khi vòng chung kết kịp diễn ra.

1. Về cấu trúc đội hình:


Neymar
Brazil không còn là đội bóng hùng mạnh nhất hành tinh với đội hình "chỉ có mỗi Dida - thủ môn từng đoạt 6 danh hiệu cùng AC Milan, thủ môn xuất sắc nhất thế giới do FIFPro bình chọn năm 2005 và nhiều danh hiệu khác - là vị trí...yếu kém nhất". Những Neymar, Hulk, Oscar, Gustavo, David Luiz, Thiago Silva, Dani Alves... không phải không xuất sắc, nhưng họ còn lâu mới bì kịp với Ronaldo, Adriano, Ronaldinho, Kaká, Gilberto Silva, Roberto Carlos, Cafu, Lucio... thuở trước, chí ít là khi đối sánh với thế giới, nơi đỉnh cao hiện tại nằm ở đâu đó bên Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, hay Archentina cơ! Đương nhiên, bóng đá hiện đại không biến dải thiên hà thành nhà vô địch, nhưng khi đối địch với những dải thiên hà gắn kết tỉ mỉ như những cỗ máy siêu tinh vi kiểu Tây Ban Nha, lòng kiêu hãnh của người Brazil có thể bị mạo phạm.

Thủng lưới chỉ một lần trong hai trận đấu chính thức có thể là một con số không quá tệ, nhưng đó chỉ là vì khả năng dứt điểm của Mexico và Nhật Bản là quá...í ẹ. Hàng phòng thủ của Selecao đã mắc đến 5 lỗi kèm người dẫn đến tình huống nguy hiểm (không tính các pha cố định) trong 2 trận với đối thủ dưới tầm. Đội hình dâng quá cao, khoảng cách giữa hai trung vệ với hậu vệ cánh lớn hơn mức an toàn quá nhiều trong khi hai trung vệ thường xuyên đá quá sát nhau là một số ít các vấn đề trong vô số vấn đề về phòng thủ. Nếu cứ giữ "phong cách" phòng thủ nghệ sĩ này, người Brazil có thể sẽ phải ôm hận trong tương lai khi phải đối mặt với hàng loạt các ngôi sao tấn công cánh của Bồ Đào Nha của Ronaldo, hoặc Archentina của Messi, Di Maria...
Phòng thủ trung lộ có thể sẽ khiến Brazil an tâm hơn nếu cả bộ tứ phòng ngự lẫn Gustavo đều duy trì được phong độ tuyệt vời của mình như trong mùa bóng vừa qua. Nhưng đó là nói tới từng cá nhân. Hẳn không ai trong số những người đang đọc bài viết này vội quên các cầu thủ trung tâm Brazil đã phòng thủ... nghiệp dư đến như thế nào khi Chamberlain tung cú sút hạ gục Ceasar ngay trên sân Maracana.

Dù sao, phòng thủ chưa bao giờ là thế mạnh của Brazil!

Nhưng tấn công cũng chẳng lấy gì làm khá hơn. Thực tế cho thấy, đội hình tấn công hiện tại của Scolari quá phụ thuộc vào tài năng của fantasista là Neymar. Tiền vệ điều kiển lối chơi Oscar khó có thể thể hiện được tầm ảnh hưởng khi bị đặt ngay sau Neymar và không có đủ khả năng điều khiển người đồng đội tài năng này. Khác với Mata hoặc Hazard ở Chelsea, Neymar không phối hợp với Oscar, mà chỉ cuốn cậu ta theo lối chơi của mình. Điều đó có thể tốt, nhưng chỉ khi Neymar còn là chính mình. Ngày nay, nếu bạn không có một tiền vệ nhạc trưởng đủ tầm vóc, trong khi tiền đạo số 10 lại quá nổi bật thì sẽ hết sức nguy hiểm. Ở một hướng khác, Hulk hay Fred không phải không xuất sắc, ít nhất là với Hulk. Không có bất kỳ một huấn luyện viên nào trên thế giới lại từ chối sở hữu mẫu tiền đạo kiểu như Hulk cả! Nhưng Hulk còn lâu mới khiến cả Brazil thay đổi vì mình, hoặc ít ra là cân xứng với cánh trái của Neymar. Bằng chứng là cả hai trận đấu vừa qua, Hulk chẳng là gì cả trước hào quang Neymar. "No Totti no party". Hãy lắng nghe khẩu hiệu của fan AS Roma! Đó là chưa kể, Neymar mới chỉ là một thần đồng, chứ chưa thực sự là ngôi sao. Anh mới 21 tuổi, và chỉ vừa đặt bút bước ra vũ đài bóng đá đỉnh cao. Chẳng có gì chắc chắn rằng anh sẽ vượt qua được những Ramos, Pique hay đại loại như thế. Mà Brazil thì cần vô địch, nghĩa là mạnh hơn tất cả.

2. Con người:


Neymar
Brazil là đội bóng tấn công, là quê hương của những nghệ sĩ tấn công huyền thoại của thế giới. Người Brazil thà chết cũng không muốn chui rúc thảm hại ở đâu đó đằng bên trong vòng cấm địa. Cho nên những siêu hậu vệ kiểu như Thiago Silva hay David Luiz không đủ để người hâm mộ đội bóng vàng xanh hài lòng (đó là chưa kể cả Silva lẫn Luiz đều là mẫu trung vệ dập điển hình, rất khó để có thể phối hợp khoá chặt trung lộ cùng nhau). Thêm nữa, cả Marcelo, Dani Alves, Thiago Silva lẫn David Luiz đều là mẫu hậu vệ tấn công mạnh mẽ và quyết đoán đúng như truyền thống hậu vệ Brazil, nhưng điều đó có ích gì khi cả bốn người đều không thể tái hiện năng lực cân bằng công thủ tuyệt vời của Cafu, Lucio, hay thậm chí là một chuyên gia tấn công khác là Carlos? Một năm vừa qua, cả 4 nhân tố trên đã cải thiện không ngừng khả năng của mình để trở nên mạnh mẽ hơn, và xứng đáng hơn với danh hiệu truyền nhân huyền thoại. Nhưng nỗi nhớ vẫn chưa nguôi ngoai, khoảng trống vẫn chưa lấp đầy. Liệu trong vòng 12 tháng tới, những Luiz, những Marcelo... sẽ có những tiến bộ vượt bậc gì để bảo vệ khung thành cho Selecao?

Sự sa sút đến thảm hại của hàng loạt những ngôi sao tấn công từng là niềm hi vọng hậu kỳ Ronaldinho như Robinho (chỉ đá được 27 trận, ghi 2 bàn trên tất cả các mặt trận của Milan mùa vừa rồi), Pato (đã buộc phải trở về quê hương từ Milan - nơi tạo dựng tên tuổi của anh - ngay trong thời kỳ sung mãn nhất), Hulk (chưa thể hiện được hết khả năng trong suốt thời gian qua)... Ngay cả cầu thủ xuất sắc nhất thế giới năm 2008 - Kaká - cũng đã biết mất từ lâu trong dải thiên hà Real Madrid dưới triều đại Mourinho... 

Thần đồng vừa ký hợp đồng với Barca - Neymar - vì những lý do trên, trở thành niềm hy vọng số một của Selecao. Tiền đạo Brazil hậu kỳ Ronaldinho đã quên đi thói quen chơi bóng bằng má trong điệu đà đã trở thành thương hiệu, giống như cách dùng má ngoài là điển hình của xứ Tango - Archentina vậy! Đến Neymar thì mọi thứ mới trở lại quỹ đạo của nó: Anh nhanh nhẹn, anh nhạy bén, anh sáng tạo, anh cầm và điều khiển bóng cực hay theo kiểu của người Brazil. Một vài năm nữa, có thể là ba đến bốn năm nữa thôi, Neymar có thể (vâng! chỉ là CÓ THỂ) sẽ làm cả thế giới phải rung động một lần nữa bằng bản năng Fantasista của mình, thứ đã dần chìm vào quên lãng dưới những bước chân thần tốc giàu kỹ chiến thuật của Lionel Messi và Ronaldo vài năm trở lại đây. Nhưng một năm trời Tây, ngay cả khi đó là ở Barcelona, sẽ chẳng có dấu hiệu khả quan rằng ngôi sao sáng nhất của đội hình Brazil hiện tại đã đủ tầm kéo cả đội bóng đang trong giai đoạn giao mùa đầy khó khăn này vươn tới đỉnh cao của thế giới. Brazil cần một phép màu. Hoặc Scolari sẽ cần một phép màu.

Có thể, phép màu ấy sẽ có tên là Paulinho.

Tiền vệ trụ đang thi đấu cho Corinthians này là nguyên nhân khiến cho hai tài năng trẻ đang thi đấu thành công tại châu Âu là Ramires và Sandro phải trở thành...kép phụ. Giải bóng đá chuyên nghiệp ở Brazil quá xa xôi để cho một người xem bóng đá bình thường quan tâm, nhất là khi những thần tượng lớn một thời là Ronaldo lại tái treo giày, còn Ronaldinho thì đang vật lộn với cái bụng béo của mình, còn lại, hầu như người ta đều...có tin thì tốt, không có cũng không sao. Vì thế, Paulinho tài năng đến như thế nào chẳng ai biết, ngoại trừ một vài người đứng cùng hướng với Scolari. Dù sao, chuyện về cầu thủ trẻ từng hạ gục Barca trong trận bán kết lượt về Champions league mùa giải 2011-2012, đồng thời vẫn đang thi đấu hết sức ổn định trong hiện tại, lại bị đánh bại trong cuộc đua tranh vị trí Volante của đội bóng hạng 22 thế giới cũng khiến không ít người phải giật mình: Khả năng đánh chặn và hỗ trợ phòng ngự tốt, chuyền dài ổn định, gắn kết hai tuyến đầy tự tin... Laulinho thậm chí còn chơi tốt hơn cả Oscar lẫn Gustavo trong 2 trận gần nhất, biến tuyến giữa non trẻ của Brazil trở nên rắn rỏi và gắn kết hơn nhiều!
Paulinho
Tuy nhiên, tất cả chỉ mới là 2 trận đấu nho nhỏ ở Confederations cup. Vẫn còn quá sớm để bất kỳ ai đặt lòng tin vào chàng tiền vệ được đánh giá là Dunga mới của bóng đá Brazil này. Rằng liệu tiền vệ 24 tuổi này có làm được điều như Kleberson vô danh đã từng làm ở World cup 2002 hay không?...
Ấy là câu hỏi mà chỉ có tương lai mới trả lời được.

3. Niềm tin cố hữu:

Có một điều trùng hợp lạ kỳ ứng với Selecao, giống như vô số nguyên lý không giải thích được của lịch sử bóng đá hiện đại khác, đó là khi họ có đội hình thật hùng mạnh, được kỳ vọng rất nhiều thì lại là lúc họ suy sụp thảm hại nhất. Đơn cử gần nhất chính là World cup 2006, lần đầu tiên trong lịch sử, người Brazil mạnh toàn diện, tính cả vị trí thủ môn, vị trí yếu nhất lịch sử của họ., nhưng giấc mơ vô địch bỗng khép lại với họ ngay từ tứ kết. Hoặc trước đó là World cup 98, cũng vẫn là người Pháp thổi bay chức vô địch nằm ngay tầm tay họ...

Ngược lại, mỗi khi Brazil không được đánh giá cao, họ lại làm được nhiều điều đặc biệt, và chức vô địch World cup 2002 là ví dụ điển hình nhất.

Năm tới, Brazil chắc chắn không được đánh giá cao. Tháng 6 này, họ chỉ đứng thứ... 22 trong bảng tổng sắp của FIFA, thấp hơn cả Ecuador, Mexico, hay thậm chí là Hy Lạp, Đan Mạch... Tôi không rõ có vấn đề gì với bảng xếp hạng này không, và vị trí thì cũng không ảnh hưởng mấy đến sức mạnh đội bóng (như Mexico hay Hy Lạp thì chắc chắn không cách nào đả bại được Brazil một cách đường hoàng rồi!), nhưng như thế cũng đã cho thấy, Brazil đã bị đánh giá thấp như thế nào so với các đỉnh cao bóng đá. Cười! Vô địch thì hẳn là không rồi! Nhưng vào đến tứ kết, hoặc bán kết có thể là điều mà Brazil có thể làm được! Trái bóng vốn tròn mà!

Trúc Phong
Đường dẫn đến khung thành

Share this article :

Share

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More